Cuốn sách “An Nam Chí Nguyên” do Cao Hùng Trưng biên soạn là tài liệu lịch sử quan trọng cung cấp nhiều thông tin về địa lý, con người, văn hóa, chính trị và kinh tế của nước Việt Nam từ thời Hùng Vương cho đến nhà Lê sơ. Đây là tác phẩm có giá trị to lớn trong việc nghiên cứu lịch sử Việt Nam suốt hàng ngàn năm.
Về tác giả Cao Hùng Trưng, ông sinh ra ở làng Phúc Lộc, huyện Thanh Oai, tỉnh Hà Đông (nay thuộc Hà Nội). Ông là người có học vấn uyên bác, giỏi về sử học và địa lý. Từ những năm 1750, Cao Hùng Trưng đã bắt đầu nghiên cứu và biên soạn tài liệu lịch sử của đất nước. Sau gần 30 năm nghiên cứu tập hợp tư liệu, ông đã hoàn thành tác phẩm “An Nam Chí Nguyên” vào năm 1779.
Cuốn sách được chia làm 10 quyển, tổng hợp các thông tin về lịch sử, địa lý, kinh tế, văn hóa từ thời Hùng Vương cho đến nhà Lê sơ. Quyển 1 nói về địa danh, sông núi và các địa phương của nước Việt. Quyển 2 đề cập tới lịch sử Việt Nam từ thời Hùng Vương cho đến thời Bắc thuộc lần 1. Các quyển tiếp theo mô tả chi tiết về các triều đại phong kiến Việt Nam từ thời Bắc thuộc cho đến thời Lê sơ.
Điểm đặc biệt nổi bật của “An Nam Chí Nguyên” là tính chính xác cao trong việc trình bày thông tin lịch sử. Tác giả Cao Hùng Trưng đã dựa vào nhiều tài liệu sử liệu quý hiếm như “Đại Việt sử ký toàn thư”, “Đại Việt sử ký tục biên”, các sắc dụ, chiếu chỉ của các vua triều đại phong kiến để biên soạn tác phẩm. Những thông tin về địa danh, nhân vật lịch sử, sự kiện quan trọng trong lịch sử đều được kiểm chứng kỹ lưỡng, giúp người đọc hiểu rõ hơn về quá trình hình thành và phát triển của dân tộc Việt Nam.
Bên cạnh đó, cuốn sách cũng cung cấp nhiều thông tin quý báu về địa lý, kinh tế, xã hội các triều đại. Tác giả đã mô tả chi tiết về các địa danh nổi tiếng, các tuyến giao thông, hệ thống thủy lợi phục vụ sản xuất nông nghiệp. Những mô tả về các ngành nghề thủ công, thương mại, các loại cây trồng, vật nuôi quý giá của đất nước cũng được ghi chép cẩn thận. Điều đó phản ánh đầy đủ bức tranh xã hội, kinh tế phong phú của các triều đại phong kiến Việt Nam.
Ngoài ra, qua tác phẩm cũng thấy được nét văn hóa đặc sắc của dân tộc như truyền thống hiếu học, tín ngưỡng dân gian, phong tục tập quán, các lễ hội truyền thống… Điều đó phản ánh đầy đủ quá trình hình thành bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam.
Từ khi ra đời cho đến nay, “An Nam Chí Nguyên” luôn được coi là tài liệu lịch sử quý báu bởi tính chính xác, khách quan và giá trị khoa học cao. Nó đã cung cấp nguồn tư liệu quan trọng phục vụ nghiên cứu lịch sử Việt Nam ở nhiều thế hệ sử gia. Cuốn sách được coi là bách khoa toàn thư đầu tiên của ngành sử học Việt Nam.
Mời các bạn mượn đọc sách An Nam Chí Nguyên của tác giả Cao Hùng Trưng & Hoa Bằng (dịch).
