Cuốn sách “Có Được Là Người” của tác giả Primo Levi là một tác phẩm văn học đầy ấn tượng và sâu sắc, đưa người đọc vào cuộc hành trình tâm hồn của những người sống sót qua thảm họa Holocaust. Primo Levi, một nhà hóa học người Ý và cũng là một trong những nạn nhân sống sót từ Auschwitz, đã chia sẻ những trải nghiệm đau đớn và những suy tư sâu sắc về sự tồn tại, con người và tình người trong cuốn sách này.
Cuốn sách bắt đầu bằng việc mô tả cuộc sống trong trại tập trung Auschwitz, nơi mà Primo Levi và hàng ngàn người khác bị giam giữ và chịu đựng những đau đớn không tưởng. Levi mô tả chi tiết về cuộc sống hàng ngày trong trại, từ việc làm việc vất vả, thiếu thức ăn, cho đến những hành động tàn bạo của những người lính Đức Quốc Xã. Những câu chuyện về sự tàn bạo và tàn nhẫn trong trại tập trung khiến người đọc không khỏi rùng mình và đau lòng, nhưng đồng thời cũng làm cho họ hiểu rõ hơn về sự đau đớn và tuyệt vọng mà những nạn nhân của Holocaust phải trải qua.
Tuy nhiên, không chỉ là những câu chuyện về sự tàn bạo, “Có Được Là Người” còn đề cập đến những tình huống đầy nhân văn và lòng nhân ái. Levi mô tả về những hành động nhỏ nhưng ý nghĩa của những người bạn đồng cảnh ngộ trong trại, những hành động nhân ái từ những người lính Đức không phải lúc nào cũng tàn bạo, và cả những kỷ niệm về những người bạn đã khuất. Những câu chuyện này giúp người đọc nhận thức rõ hơn về sự đan xen giữa tốt và xấu, giữa tình người và sự tàn bạo, và cả về sự sống sót và hy vọng trong những hoàn cảnh khó khăn nhất.
Ngoài ra, “Có Được Là Người” còn đề cập đến những suy tư sâu sắc về sự tồn tại và tâm hồn con người. Levi không chỉ mô tả về cuộc sống trong trại tập trung mà còn đề cập đến những suy tư về tình người, về ý nghĩa của việc sống sót và về sự ý nghĩa của cuộc sống. Cuốn sách đưa ra những câu hỏi lớn về ý nghĩa của sự tồn tại, ý nghĩa của việc sống sót qua những khó khăn và đau đớn, và cả về tình người và lòng nhân ái. Những suy tư này khiến người đọc không chỉ suy ngẫm về quá khứ đau buồn mà còn về tương lai và ý nghĩa của cuộc sống.
Tổng kết lại, cuốn sách “Có Được Là Người” của Primo Levi là một tác phẩm văn học đầy ấn tượng và ý nghĩa, đưa người đọc vào cuộc hành trình tâm hồn của những người sống sót qua thảm họa Holocaust. Từ những câu chuyện về sự tàn bạo đến những hành động nhân ái, từ những suy tư sâu sắc về tình người đến những câu hỏi lớn về ý nghĩa của cuộc sống, “Có Được Là Người” là một tác phẩm đáng đọc và đáng suy ngẫm về con người và tình người. Cuốn sách này không chỉ là một bức tranh chân thực về sự đau đớn mà còn là một nguồn cảm hứng vô tận về lòng nhân ái và hy vọng.
Được viết năm 1947, cuốn sách “Có Được là Người” thuật lại câu chuyện thực của chính tác giả từ khi bị bắt tại Ý đến khi bị đưa vào trại tập trung Auschwitz và cách ông sống sót trong chốn địa ngục đó. Cần nói thêm rằng, vào thời điểm tác giả và những người Do Thái khác bị tống lên đoàn tàu chở người nổi tiếng của Đức quốc xã, Auschwitz đối với họ là một cái tên chưa có ý nghĩa gì mấy – thậm chí họ còn cảm thấy “nhẹ cả người” vì ít nhất cái đích đến đó “cũng là một nơi nào đó trên trái đất này”. Họ sẽ nhanh chóng nhận ra cái “nơi nào đó” kia là nơi mà họ bị tước đoạt tất cả: vợ con, bố mẹ già, tư trang, nhân phẩm, thậm chí cả tên – mỗi người tù chỉ còn biết đến như một dãy số xăm vào cánh tay trái; là nơi mà họ sẽ phải sống – nếu như chưa chết hoặc chưa bị giết – dưới những điều kiện phi nhân nhất; là nơi mà rồi họ sẽ chia sẻ những giấc mơ giống nhau đến kỳ lạ: giấc mơ được ăn, mà mỗi khi thức ăn chạm miệng là vụt tan biến thành nghìn mẩu vụn. Ở chốn này, một ngày được coi là tốt lành khi ngày đó họ có vài giờ để “cảm thấy bất hạnh theo cái kiểu của những con người tự do” – tức khi những người tù xoay xở được thêm chút xúp loãng đủ tạm no nê mà có sức nghĩ về gia đình, vốn là việc những khi khác họ không làm nổi.
Cho đến bây giờ, đã có hàng nghìn cuốn sách viết về những trại diệt chủng trong thế chiến thứ hai. Còn vào thời điểm Primo Levi quyết định kể lại câu chuyện của mình, chúng cũng đã quá nổi tiếng. Levi khẳng định trong lời mở đầu rằng cuốn sách không nhằm đưa ra “những lời buộc tội mới” mà chỉ cung cấp thêm tư liệu cho những nghiên cứu về “tâm trạng con người”. Cuốn sách đặt ra nhiều câu hỏi nhức nhối: khi nào một con người là người? Con người khác gì với con vật? Liệu một con người có thể lấy đi nhân phẩm của một con người khác? Người có thể làm gì đối với người? Thiện, ác, đúng, sai liệu có ý nghĩa gì trong một nơi chốn khủng khiếp như Auschwitz? Trong quá trình học cách tồn tại, và nhờ cả may mắn để tồn tại đến những ngày cuối cùng giữa chốn phi nhân đó, Levi luôn tìm cách nhận ra những dấu hiệu con người: một cái ôm với người đồng hương trẻ tuổi Schlome, thái độ không từ bỏ, không chịu chấp nhận của Steinlauf, tình bạn với Alberto, Thần khúc của thi hào Ý Dante và nhất là sự tốt bụng của Lorenzo – người không ngại hiểm nguy tặng thường xuyên tặng xúp và bánh mì cho Levi.
Mời các bạn đón đọc Có Được Là Người của tác giả Primo Levi.
