Đinh Bộ Lĩnh sinh vào ngày Rằm tháng Hai, năm Giáp Thân (tức 22 tháng 3 năm 924) tại thôn Kim Lư, làng Đại Hữu, châu Đại Hoàng (nay thuộc xã Gia Phương, Gia Viễn, Ninh Bình). Cha của ông là Đinh Công Trứ, một nha tướng phục vụ Dương Đình Nghệ và giữ chức thứ sử Hoan Châu. Vì mất sớm của cha, Đinh Bộ Lĩnh được gửi về quê ngoại (Gia Thủy, Nho Quan), nơi ông được nuôi dưỡng bởi người chú ruột là Đinh Thúc Dự ở quê nội gần đó.
Từ khi còn bé, Đinh Bộ Lĩnh đã thể hiện khả năng chỉ huy xuất sắc. Ông cùng các bạn chăn trâu thường sử dụng bông lau làm cờ để bày trận đánh giữa nhau. Trong đám bạn đó, có những người đồng lòng với Đinh Bộ Lĩnh, như Đinh Điền, Nguyễn Bặc, Lưu Cơ và Trịnh Tú. Cùng nhau, những người này sau đó đã hợp tác để xây dựng sự nghiệp lớn của mình.
Theo sách “An Nam chí lược”, Đinh Bộ Lĩnh là người xuất thân từ Hoa Lư, Giao Châu. Cha ông là Đinh Công Trứ, một nha tướng phục vụ Dương Đình Nghệ. Cuối thời Ngũ Đại, Dương Đình Nghệ được điều về trấn Giao Châu và đã bổ nhiệm Công Trứ giữ chức Thứ sử Hoan Châu. Trước đó, khi Ngô Quyền giết chết Kiều Công Tiễn, cha con của Bộ Lĩnh đã ủng hộ Ngô Quyền, và sau sự kiện này, Ngô Quyền đã mời Công Trứ quay trở lại giữ chức vụ cũ.
Sau khi Công Trứ qua đời, Bộ Lĩnh tiếp tục nắm giữ các trách nhiệm và chức vụ của cha mình.
Câu chuyện về nguồn gốc của Đinh Bộ Lĩnh, vị vua đầu tiên của triều đại Đinh, thường được kể theo nhiều truyền thuyết và thần thoại khác nhau. Theo sách “Việt sử tiêu án,” vua Đinh, tên Bộ Lĩnh, xuất thân từ làng Đại Hoàng và có liên quan đến động Hoa Lư. Thân phụ của ông là Đinh Công Trứ, một nha tướng phục vụ Dương Đình Nghệ và cai trị Hoan Châu.
Theo truyền thuyết, việc Đinh Bộ Lĩnh được sinh ra là kết quả của một giấc mộng, trong đó một người lớn tay cầm cái ấn vua đến xin làm con. Mặc dù bà mẹ đã đề phòng, nhưng ông chú Đinh Dự đã cầm dao và đuổi theo Bộ Lĩnh khi ông ta cùng các bạn nhỏ đi chơi. Trong cuộc chạy trốn, Bộ Lĩnh sa vào bùn lầy và bất ngờ thấy một con rồng vàng đến giúp đỡ, cho phép ông ta vượt qua sông.
Sau những sự kiện này, Bộ Lĩnh trở thành một người chăn trâu và thường xuyên chơi đùa với các bạn nhỏ, giả mạo việc làm nghị vệ và giữ vai trò lãnh đạo. Sau này, khi gia đình và thân hữu phát hiện ra về sự kiện lợn mổ và những kỳ quan trời đất liên quan, Đinh Bộ Lĩnh được mọi người nhìn nhận như là một vị thần.
Cuộc sống của Đinh Bộ Lĩnh được mô tả thông qua các sự kiện và thần thoại, tạo nên một hình ảnh huyền bí và tưởng tượng về vị vua sáng lập triều đại Đinh.
.Theo Đại Việt Sử Ký Toàn Thư chép::
Truyện kể về đời trẻ thơ của Đinh Bộ Lĩnh trong “Đại Việt Sử Ký Toàn Thư” mô tả về việc ông lớn lên mồ côi cha và sống với mẹ Đàm, rồi sau đó đưa gia thuộc đến sống gần đền sơn thần trong động. Trong thời thơ ấu, Đinh Bộ Lĩnh thường cùng bọn trẻ con chăn trâu ngoài đồng. Dưới tác động của ông, bọn trẻ tự hiểu kiến thức và tôn ông làm trưởng. Trong những lúc chơi đùa, họ thường bắt bọn trẻ chéo tay làm kiệu, cầm hoa lau đi hai bên để rước như trong lễ nghi của thiên tử.
Đinh Bộ Lĩnh và bọn trẻ còn thường đi đánh trẻ con ở thôn khác, làm những trò chơi dân dụ như đánh trẻ, thổi cơm, kiếm củi, và bà mẹ vua thường mừng rỡ. Nhận thấy khả năng lãnh đạo và quân sự của Đinh Bộ Lĩnh, phụ lão của ông cũng đã khích lệ bọn trẻ theo ông, dẫn họ đến làng sách Đào Áo và thành lập đội ngũ trưởng. Trong một trận đánh, khi vua còn nhỏ và quân đội chưa mạnh, họ đã phải thua chạy. Trong một lần qua cầu ở Đàm Gia Nương Loan, cầu gãy và vua rơi xuống bùn. Lúc đó, ông thấy hai con rồng vàng xuất hiện để hộ vệ vua, khiến người chú phải sợ hãi và lui lại. Từ sự kiện này, Đinh Bộ Lĩnh nhận được biệt hiệu “Vạn Thắng Vương,” vì anh đã dẫn dắt quân đội và giành chiến thắng ở nhiều trận đánh.
Mời các bạn đón đọc Cờ Lau Dựng Nước của tác giả Ngô Văn Phú.
