Cuốn sách “Gò Công: Xưa Và Nay” của tác giả Huỳnh Minh mô tả chi tiết về lịch sử hình thành và phát triển của vùng đất Gò Công từ thời xa xưa đến hiện tại. Qua đó, tác giả đã giúp độc giả hiểu thêm về con người, văn hóa và cảnh quan tự nhiên đặc trưng của vùng đất này.
Theo tác giả, vùng đất Gò Công ngày nay thuộc huyện Gò Công Đông và Gò Công Tây, tỉnh Tiền Giang. Tên gọi “Gò Công” xuất phát từ hai chữ “Gò” và “Công” trong tiếng Việt, ám chỉ những ngọn đồi nhỏ trông giống như những gò đất nằm trên vùng đầm lầy.
Về lịch sử hình thành, tác giả cho biết vùng đất Gò Công có người cư trú từ rất sớm, có thể từ thời kỳ đồ đá mới. Trong thời kỳ Văn Lang – Âu Lạc, khu vực này thuộc bộ phận của nước Âu Lạc. Đến thời Bắc thuộc, Gò Công là một phần của Giao Châu, qua các triều đại nhà Đường, nhà Tống, nhà Trần.
Đầu thế kỷ 15, khi nhà Hồ chấm dứt, Gò Công trở thành một phần của Đại Việt thời Lê sơ. Từ thời Lê Trung Hưng trở đi, Gò Công thuộc phủ Tân Bình trấn Định Tường thuộc dinh Trấn Biên. Sang thời Nguyễn, Gò Công thuộc tỉnh Gia Định, sau thuộc tỉnh Mỹ Tho rồi tỉnh Tiền Giang ngày nay.
Về địa hình, tác giả mô tả Gò Công nằm trên vùng đồng bằng sông nước phù sa màu mỡ. Đất đai màu mỡ phù hợp với trồng lúa nước. Vào mùa mưa, toàn vùng thường bị ngập úng do nước lũ từ sông Tiền, sông Hậu đổ về.
Về dân cư, tác giả cho biết từ thời xa xưa, Gò Công đã có cộng đồng cư dân đông đúc sinh sống bằng nghề nông, chủ yếu là trồng lúa nước và làm muối. Ngoài ra còn có nghề đánh cá, buôn bán.
Đến thế kỷ 19, dưới thời Minh Mạng, nhiều người Hoa đến khai khẩn đất hoang ở Gò Công. Họ đã góp phần phát triển nền nông nghiệp, thủ công nghiệp và giao thương buôn bán. Từ đó hình thành nên cộng đồng người Hoa tại Gò Công.
Bên cạnh đó, tác giả cũng giới thiệu về một số di tích lịch sử, kiến trúc nổi tiếng của vùng đất này như đền thờ Khổng Tử, chùa Bà Đanh, nhà thờ Gò Công…Đặc biệt, tác giả dành nhiều trang giới thiệu về nét văn hóa đặc trưng của cộng đồng người Hoa tại Gò Công qua các lễ hội, ẩm thực, phong tục tập quán.
Cuối cùng, tác giả đề cập đến tình hình phát triển kinh tế – xã hội của Gò Công ngày nay. Nền nông nghiệp vẫn là ngành kinh tế chủ lực. Bên cạnh đó còn phát triển công nghiệp chế biến nông sản, thủ công nghiệp. Giao thông được cải thiện. Đời sống vật chất, tinh thần của người dân ngày càng được nâng cao.
Nhìn chung, cuốn sách đã giúp độc giả hiểu được quá trình hình thành và phát triển lịch sử, địa lý, con người, văn hóa của vùng đất Gò Công từ thời xa xưa đến ngày nay. Đây là tài liệu có giá trị cho việc nghiên cứu về lịch sử và địa lý khu vực Đồng bằng sông Cửu Long nói chung, tỉnh Tiền Giang nói riêng.
Mời các bạn đón đọc Gò Công: Xưa Và Nay của tác giả Huỳnh Minh.
