Cuốn sách “Nền Tảng Của Đạo Phật” của tác giả Peter D. Santina là một tác phẩm giới thiệu tổng quan về những nền tảng triết lý và tư tưởng cơ bản nhất của đạo Phật. Cuốn sách được viết bằng ngôn ngữ dễ hiểu, trình bày từng vấn đề một cách khoa học và logic giúp người đọc dễ nắm bắt được các nội dung.
Tác giả bắt đầu giới thiệu về cuộc đời và hành trình tu tập của Đức Phật. Theo đó, Đức Phật tên thật là Siddhartha Gautama, sinh ra trong gia đình quý tộc Ấn Độ cách đây khoảng 2500 năm tại vùng Lumbini, nay thuộc Nepal. Do sống trong môi trường bảo vệ nên Siddhartha Gautama không biết đến những đau khổ của thế giới. Đến khi trưởng thành, Ngài đã rời khỏi cung điện để tìm kiếm sự giải thoát cho con người khỏi khổ đau. Sau 6 năm tu tập khổ hạnh, Ngài đã đạt được giác ngộ dưới gốc cây Bồ Đề và trở thành vị Phật.
Sau khi giác ngộ, Đức Phật đã truyền bá chánh pháp trong suốt 45 năm. Tác giả đã tóm tắt và phân tích chi tiết 4 Đế Quả cũng như Bát Chánh Đạo – hai nền tảng triết lý cơ bản nhất của Phật giáo. Theo đó, bốn Đế Quả gồm Khổ, Tập, Diệt và Đạo. Khổ chỉ sự đau khổ trong cuộc sống; Tập là nguyên nhân gây ra khổ đau; Diệt là sự diệt trừ các nguyên nhân gây khổ; Đạo là con đường dẫn đến sự diệt trừ.
Bát Chánh Đạo là con đường thực hành để đạt đến sự giải thoát khổ đau. Tám yếu tố của Bát Chánh Đạo gồm: Trí Tuệ Đạo, Tư Duy Đạo, Ngữ Đạo, Hành Đạo, Mạng Đạo, Tinh Tấn Đạo, Niệm Đạo, Định Đạo. Trong đó, Trí Tuệ Đạo và Tư Duy Đạo thuộc về chánh kiến; Ngữ Đạo thuộc về chánh ngữ; Hành Đạo, Mạng Đạo thuộc về chánh nghiệp; Tinh Tấn Đạo thuộc về chánh tinh tấn; Niệm Đạo, Định Đạo thuộc về chánh định.
Ngoài ra, tác giả còn giới thiệu về một số khái niệm quan trọng khác trong Phật giáo như Luân hồi, Nghiệp, Tam độc, Tứ Diệu Đế, Niết bàn… Trong đó, Luân hồi chỉ quá trình luân chuyển của sinh, lão, bệnh, tử trong vòng sinh tử. Nghiệp là hành động thân, khẩu, ý tạo ra quả báo. Tam độc gồm tham, sân, si. Tứ Diệu Đế phân tích con đường thoát khổ gồm Khổ, Tập, Diệt, Đạo. Niết bàn là sự giải thoát hoàn toàn khỏi mọi đau khổ, là mục tiêu tối hậu của Phật giáo.
Ngoài ra, tác giả còn phân tích về những nguyên tắc sống của người Phật tử như Bố Thí, Trì Giới, Nhẫn Nhục. Trong đó, Bố Thí là việc cho đi, tặng tha nhân vật phẩm, của cải; Trì Giới là việc giữ mình tuân thủ những điều cấm kỵ; Nhẫn Nhục là biết chịu đựng, kiềm chế các cảm xúc tiêu cực như sân, nộ, hận thù.
Ngoài ra, tác giả còn đề cập đến những tư tưởng Phật giáo về tình yêu, hôn nhân, gia đình. Theo đó, Phật giáo không phản đối tình yêu nhưng khuyên người ta nên biết kiểm soát cảm xúc, tránh say mê, ghen tuông.
Mời các bạn đón đọc Nền Tảng Của Đạo Phật của tác giả Peter D. Santina & Tỳ kheo Thích Tâm Quang (dịch).
