Cuốn sách “Phê Phán Năng Lực Phán Đoán” của Immanuel Kant là một trong những tác phẩm nổi tiếng nhất của ông, trong đó ông đã phân tích sâu sắc về các khái niệm tri thức và khả năng phán đoán của con người.
Kant cho rằng con người không thể nhận thức trực tiếp thế giới bên ngoài mà chỉ có thể qua các khái niệm và cảm nhận của chính mình. Theo ông, trí tuệ con người có hai nguồn gốc: một là các khái niệm a priori (trước kinh nghiệm) và hai là các khái niệm a posteriori (sau kinh nghiệm). Các khái niệm a priori bao gồm thời gian, không gian cũng như các khái niệm logic, là những yếu tố cấu thành của trí tuệ con người và là điều kiện tiên quyết để có thể nhận thức.
Trong khi đó, các khái niệm a posteriori phát sinh từ kinh nghiệm giác quan của con người với thế giới bên ngoài. Do đó, theo Kant, con người chỉ có thể nhận thức thế giới qua lăng kính của các khái niệm này chứ không thể nắm bắt được thực thể tự nhiên. Điều này có nghĩa là tri thức của con người luôn có giới hạn và mang tính phiên dịch.
Kant phân biệt rõ sự khác biệt giữa tri thức và niềm tin. Theo ông, tri thức chỉ giới hạn ở những gì có thể được biết thông qua lý trí và kinh nghiệm, trong khi niềm tin có thể vượt ra ngoài phạm vi đó. Ví dụ như vấn đề sự tồn tại của Thượng đế, theo Kant không thể chứng minh được bằng lý trí mà chỉ có thể tin theo niềm tin.
Bên cạnh đó, Kant còn phân tích khả năng phán đoán của con người, chia làm bốn loại phán đoán: định tính, định lượng, tỷ lý và mỹ quan. Trong đó, phán đoán mỹ quan là loại phán đoán duy nhất không dựa trên khái niệm mà dựa trên cảm xúc, ví dụ như phán đoán về vẻ đẹp của nghệ thuật.
Nói chung, cuốn sách “Phê Phán Năng Lực Phán Đoán” của Kant đã đưa ra những luận điểm sâu sắc về bản chất của tri thức con người, giới hạn của lý trí và tầm quan trọng của niềm tin đối với con người. Nó đã trở thành một trong những tác phẩm tiêu biểu nhất của triết học Hiện đại và ảnh hưởng sâu rộng đến các nhà triết học sau này. Cuốn sách khẳng định vị thế của Kant là một trong những nhà tư tưởng vĩ đại nhất mọi thời đại.
Mời các bạn đón đọc Phê Phán Năng Lực Phán Đoán của tác giả Immanuel Kant.
