Cuốn sách “Sử Ký II: Liệt Truyện (Hạ)” của tác giả Tư Mã Thiên là tập thứ hai của bộ sử nổi tiếng “Sử Ký” gồm 100 quyển, mô tả chi tiết về cuộc đời và sự nghiệp của các bậc anh hùng, hiền nhân dưới thời nhà Hạ trong lịch sử Trung Quốc cổ đại.
Cuốn sách được chia làm 46 hồi (chương), mỗi hồi đều được viết chi tiết và kỹ lưỡng dựa trên nhiều tư liệu lịch sử có sẵn thời bấy giờ như “Hạ Thư”, “Hạ Dân Ký” của Sử Ký Tư Mã Thiên tổng hợp. Tác giả đã dành nhiều tâm huyết và thời gian nghiên cứu để viết nên cuốn sách này nhằm ghi lại chính xác nhất những di sản văn hóa quý báu của thời kỳ nhà Hạ.
Hồi đầu tiên của cuốn sách mô tả về vua Hạ Vũ Đế – vị vua sáng lập ra triều đại nhà Hạ đầu tiên trong lịch sử Trung Hoa. Theo ghi chép, Hạ Vũ Đế tên thật là Công Tôn Vô Kỵ, người địa phương huyện Đại Lương, ông xuất thân từ gia đình bình dân nhưng có tài năng và đức độ. Sau khi lên ngôi, ông đã thống nhất các bộ lạc man di trên đất nước, lập ra triều đại Trung ương tập quyền đầu tiên, đặt niên hiệu là Nguyên Thủy, định đô tại đất Ngũ Lãng, phong cho con là Khải làm Thái tử, bắt đầu một triều đại mới.
Hồi thứ hai kể về Thái tử Khải, con trai của Hạ Vũ Đế. Theo ghi chép, Khải là người thông minh hiếu học, giúp đỡ cha trong việc trị vì. Sau khi Hạ Vũ Đế qua đời, Khải lên nối ngôi, lấy niên hiệu là Hạ Khải, tiếp tục củng cố và phát triển đất nước. Khải được coi là vị vua thứ hai của nhà Hạ. Ngoài ra, hồi này cũng ghi chép về các con cháu đời sau của Khải.
Các hồi tiếp theo mô tả chi tiết về các vị vua kế vị nhà Hạ tiếp theo như Hạ Trọng Khang, Hạ Khương Nhĩ, Hạ Ngư, Hạ Cao Dao… cùng những sự kiện lịch sử quan trọng dưới thời cai trị của họ. Đặc biệt, hồi thứ mười mô tả về vua Hạ Cao Dao – người được coi là vị vua cuối cùng của nhà Hạ trước khi bị nhà Thương tiêu diệt, kết thúc triều đại Hạ.
Ngoài ra, cuốn sách còn ghi chép chi tiết về nhiều danh nhân nổi tiếng thời Hạ như Phùng Tử, Vương Uyên, Đại Khuê, Công Tôn Diễn… với những công trạng và câu chuyện đời họ. Đây đều là những nhân vật có ảnh hưởng lớn trong xã hội thời kỳ đó.
Tóm lại, cuốn “Sử Ký II: Liệt Truyện (Hạ)” của Tư Mã Thiên đã cung cấp cho độc giả rất nhiều thông tin quý báu về lịch sử, chính trị, văn hóa xã hội thời kỳ nhà Hạ, góp phần làm sáng tỏ nguồn gốc lịch sử của dân tộc Trung Hoa, đồng thời là tư liệu quý cho các nhà nghiên cứu trong và ngoài nước.
Mời các bạn đón đọc Sử Ký II: Liệt Truyện (Hạ) của tác giả Tư Mã Thiên & Phạm Văn Ánh (dịch).
