Cuốn sách “Tâm và nghiệp” của nhà giáo Trần Văn Khê là một tác phẩm thuộc thể loại tự truyện, kể lại quá trình hình thành và phát triển của tác giả từ thuở nhỏ cho đến khi trưởng thành và đạt được thành công trong sự nghiệp giáo dục. Cuốn sách được viết theo phong cách giản dị, gần gũi với ngôn ngữ đời thường nhưng vẫn giữ được tính chất nghiêm túc và trang trọng của một tác phẩm triết học.
Qua cuốn sách, độc giả có thể thấy được quá trình hình thành nhân cách của tác giả Trần Văn Khê từ khi còn nhỏ. Ông sinh ra trong một gia đình nông dân nghèo ở làng Vĩnh Lộc, tỉnh Bình Định. Tuổi thơ của ông phải chịu đựng nhiều khó khăn, thiếu thốn về vật chất lẫn tinh thần. Tuy nhiên, nhờ sự giáo dục của gia đình và sự tự học của bản thân, ông đã dần phát triển những phẩm chất tốt đẹp như siêng năng, chịu khó, ham học hỏi. Điều đó đã tạo nên nền tảng vững chắc cho quá trình hình thành tính cách và phong cách làm việc sau này của ông.
Sau khi tốt nghiệp trung học phổ thông, Trần Văn Khê theo học ngành Sư phạm tại trường Đại học Sư phạm Huế. Thời gian ở trường đại học đã giúp ông mở rộng kiến thức, phát triển khả năng tư duy và nâng cao trình độ chuyên môn. Đặc biệt, dưới sự hướng dẫn của thầy giáo Nguyễn Văn Tố, ông đã tiếp thu được phương pháp giáo dục mới mang tính nhân văn, chú trọng đến sự phát triển toàn diện của học sinh. Đây chính là phương pháp mà sau này ông áp dụng thành công trong công tác giảng dạy.
Sau khi tốt nghiệp, Trần Văn Khê đã dành cả cuộc đời mình cho nghề giáo. Ông bắt đầu sự nghiệp giảng dạy tại trường Trung học Phan Bội Châu ở Huế. Tại đây, ông đã áp dụng những phương pháp giáo dục mới mẻ, coi trọng tính tự nhiên, tự do và sáng tạo của học sinh. Ông thường xuyên tổ chức nhiều hoạt động ngoại khóa như du lịch, thể thao, hội thi tài năng…để giúp học sinh phát triển toàn diện các mặt trí tuệ, thể chất lẫn nhân cách. Phương pháp này đã đem lại hiệu quả rõ rệt, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục tại trường.
Sau này, Trần Văn Khê được cử đi du học tại Pháp để tiếp tục nâng cao trình độ chuyên môn. Trong thời gian du học, ông đã tiếp thu được nhiều kinh nghiệm giáo dục tiên tiến của các nước phát triển. Trở về nước, ông được bổ nhiệm giữ chức vụ Hiệu trưởng Trường Trung học Phan Bội Châu và đảm nhiệm công tác thanh tra giáo dục tỉnh Thừa Thiên – Huế. Trong những năm công tác tại đây, ông đã đóng góp nhiều công sức trong việc đổi mới phương pháp dạy học, xây dựng chương trình giáo dục, đào tạo và bồi dưỡng giáo viên. Những đóng góp của ông đã góp phần nâng cao chất lượng giáo dục tỉnh Thừa Thiên – Huế lên một tầm cao mới.
Cuối cùng, sau khi về hưu, Trần Văn Khê đã dành hết thời gian viết sách và nghiên cứu khoa học. Ông để lại hàng loạt các tác phẩm có giá trị về sư phạm học và giáo dục như “Phương pháp giảng dạy”, “Giáo dục phẩm chất con người”, “Tâm lý học tuổi mới lớn” và đặc biệt là cuốn “Tâm và nghiệp” mà chúng tôi đang tóm tắt. Những công trình nghiên cứu của ông đã đóng góp to lớn cho sự nghiệp phát triển giáo dục của đất nước.
Qua cuốn tự truyện “Tâm và nghiệp”, độc giả có thể thấy được quá trình hình thành và phát triển cá nhân của Trần Văn Khê, từ đó rút ra được những bài học quý báu về đức tính, phẩm chất, tinh thần và phong cách làm việc của một nhà giáo. Đồng thời, cuốn sách cũng phản ánh được những thành tựu to lớn của ông đối với sự nghiệp giáo dục nước nhà. Với giá trị nhân văn sâu sắc đó, “Tâm và nghiệp” được coi là một tác phẩm có ý nghĩa to lớn trong lĩnh vực sư phạm học và giáo dục của Việt Nam.
Mời các bạn đón đọc Trần Văn Khê – Tâm và nghiệp.
