Cuốn sách “Trật tự chính trị và suy tàn chính trị: Từ Cách mạng công nghiệp tới toàn cầu hóa” của Francis Fukuyama được xuất bản năm 1992. Tác phẩm này là phần tiếp theo của cuốn “The End of History and the Last Man” (1992) của tác giả, trong đó Fukuyama đưa ra luận điểm về sự kết thúc của lịch sử với sự thắng lợi của chủ nghĩa dân chủ tự do và kinh tế thị trường.
Trong cuốn sách này, Fukuyama phân tích những thay đổi về trật tự chính trị và sự suy tàn của chính trị trong thời kỳ từ Cách mạng Công nghiệp cho đến kỷ nguyên toàn cầu hóa. Theo Fukuyama, Cách mạng Công nghiệp đã tạo ra những thay đổi lớn trong xã hội, từ việc chuyển đổi cơ cấu kinh tế, thay đổi các mối quan hệ xã hội đến sự hình thành các tổ chức chính trị mới.
Cách mạng Công nghiệp đã dẫn đến sự hình thành nhà nước phúc lợi và xã hội dân chủ tự do như chúng ta biết ngày nay. Tuy nhiên, Fukuyama cho rằng nhà nước phúc lợi đã trở nên quá lớn và phi hiệu quả, gây ra tình trạng suy tàn chính trị. Cụ thể, nhà nước phúc lợi đã làm giảm đi khả năng tự lực và trách nhiệm của cá nhân, do đó làm suy yếu xã hội dân sự.
Bên cạnh đó, sự can thiệp quá mức của nhà nước cũng kìm hãm sự sáng tạo và khởi nghiệp của cá nhân, do đó làm giảm năng suất và hiệu quả của nền kinh tế. Hơn nữa, nhà nước phúc lợi đã tạo ra những khoản chi tiêu khổng lồ mà không có khả năng chi trả, dẫn đến nợ công leo thang và suy thoái kinh tế.
Bên cạnh đó, quá trình toàn cầu hóa cũng góp phần làm suy yếu vai trò của chính phủ quốc gia, khi nhiều vấn đề phải được giải quyết ở cấp độ quốc tế. Sự cạnh tranh gay gắt từ toàn cầu hóa buộc các chính phủ phải cắt giảm chi tiêu, làm suy yếu chức năng phúc lợi của nhà nước. Điều này tiếp tục làm gia tăng tình trạng suy tàn chính trị.
Từ những phân tích trên, Fukuyama rút ra kết luận rằng, để khắc phục tình trạng suy tàn chính trị, cần phải cải cách nhà nước phúc lợi, hạn chế can thiệp của nhà nước vào nền kinh tế, đồng thời tăng cường trách nhiệm của cá nhân và xã hội dân sự. Đây là một công trình nghiên cứu sâu sắc về những biến động chính trị – xã hội trong thời đại công nghiệp hóa và toàn cầu hóa của Francis Fukuyama.
Mời các bạn mượn đọc sách Trật Tự Chính Trị Và Suy Tàn Chính Trị: Từ Cách Mạng Công Nghiệp Tới Toàn Cầu Hóa của tác giả Francis Fukuyama & Nguyễn Khắc Giang (dịch).
