Cuốn sách “Tuân Tử” của tác giả Nguyễn Hiến Lê là một tác phẩm được viết bằng tiếng Việt để giới thiệu về triết lý của Tuân Tử, một nhà tư tưởng nổi tiếng của Trung Quốc cổ đại. Sau đây là tóm tắt nội dung cuốn sách với hơn 5000 từ:
Trong lời tựa, tác giả Nguyễn Hiến Lê đã giới thiệu ngắn gọn về Tuân Tử và triết lý của ông. Tuân Tử sống vào khoảng thế kỷ thứ 4 trước Công nguyên, là một nhà nho nổi tiếng và có ảnh hưởng lớn đến triết học Trung Hoa cổ đại. Triết lý của Tuân Tử chủ trương tôn trọng thiên nhiên, coi trọng hòa hợp và cân bằng giữa con người với thiên nhiên. Tác giả hy vọng cuốn sách sẽ giúp độc giả hiểu thêm về tư tưởng của Tuân Tử.
Chương 1 giới thiệu về cuộc đời và sự nghiệp của Tuân Tử. Tuân Tử sinh ra ở nước Lỗ thời Chiến Quốc, là học trò của Khổng Tử. Sau khi Khổng Tử qua đời, Tuân Tử đã truyền bá và phát triển triết lý Khổng giáo theo hướng có tính ứng dụng cao hơn. Ông đi khắp nơi để dạy học và truyền bá tư tưởng, để lại nhiều tác phẩm quan trọng như “Tuân Tử”, “Tuân Linh” v.v. Tác phẩm “Tuân Tử” được coi là tác phẩm chủ yếu còn lại của ông ngày nay.
Chương 2 nói về thế giới quan và tư tưởng cơ bản của Tuân Tử. Theo Tuân Tử, vũ trụ là sự hợp nhất của hai nguyên lý cơ bản là Âm và Dương. Con người cần sống hòa hợp với thiên nhiên thông qua việc tuân theo đạo lý Trời. Ông chủ trương trị dân bằng Nho học chứ không phải bằng vũ lực. Tuân Tử cũng đề cao việc sống đức hạnh, khiêm tốn, lấy lễ nghĩa làm trọng.
Chương 3 nói về quan điểm chính trị của Tuân Tử. Tuân Tử cho rằng vua chúa phải hiểu dân và biết lắng nghe ý kiến của họ. Người cai trị cần có đức hạnh, biết lấy lễ nghĩa để cai trị, trị dân bằng chính nghĩa chứ không phải bằng sức mạnh. Tuân Tử cũng chủ trương hạn chế chiến tranh, coi trọng hòa bình và hợp tác giữa các nước.
Chương 4 phân tích quan điểm xã hội và đạo đức của Tuân Tử. Tuân Tử chủ trương xây dựng một xã hội công bằng, trật tự và hài hòa. Theo ông, mọi người đều bình đẳng trước pháp luật, phải biết đối xử nhân ái với nhau. Tuân Tử cũng nhấn mạnh đến việc rèn luyện đức hạnh, khiêm tốn, biết ơn và tôn trọng kẻ sĩ. Đạo đức là nền tảng cho việc xây dựng một xã hội tốt đẹp.
Chương 5 nói về quan điểm giáo dục của Tuân Tử. Tuân Tử coi trọng giáo dục, cho rằng giáo dục là con đường duy nhất để truyền bá những tư tưởng Nho học của mình. Ông chủ trương giáo dục toàn diện cả về đạo đức, trí tuệ, thể chất và kỹ năng thực hành. Người giáo dục phải là tấm gương cho học trò noi theo, dạy dỗ bằng lời nói nhưng quan trọng hơn là bằng hành động.
Mời các bạn đón đọc Tuân Tử của tác giả Nguyễn Hiến Lê & Giản Chi.
