Cuốn sách “Tục Ngữ Lược Giải Quyển 3” của nhà nghiên cứu Lê Văn Hòe thuộc bộ sách “Tục Ngữ Lược Giải” gồm 4 quyển, là tác phẩm giải thích và phân tích ý nghĩa của hàng ngàn tục ngữ tiếng Việt. Quyển 3 của bộ sách này tiếp tục giới thiệu và lý giải ý nghĩa của hàng trăm tục ngữ tiếng Việt, góp phần làm sáng tỏ văn hóa, tư duy và cách sống của người Việt qua các thời kỳ lịch sử.
Trong lời tựa của cuốn sách, tác giả Lê Văn Hòe cho biết, qua nhiều năm nghiên cứu và sưu tầm, ông đã thu thập được hàng ngàn tục ngữ tiếng Việt và cố gắng giải thích chi tiết ý nghĩa của từng cụm từ. Theo ông, tục ngữ là một di sản văn hóa quý báu của dân tộc, thể hiện trí tuệ, kinh nghiệm sống và cách nhìn nhận cuộc sống của tổ tiên. Việc giải nghĩa tục ngữ giúp bảo tồn và phát huy giá trị di sản ấy, đồng thời làm sáng tỏ những khía cạnh văn hóa tinh thần của dân tộc.
Quyển 3 của tác phẩm này bắt đầu với hàng trăm tục ngữ liên quan đến động vật. Tác giả giải thích chi tiết ý nghĩa của từng tục ngữ thông qua hành vi, tính cách đặc trưng của loài động vật đó. Ví dụ như tục ngữ “Khôn như cáo già”, Lê Văn Hòe cho biết cáo là loài thú rất thông minh, biết dùng mưu mẹo để sống sót trong rừng xanh. Tục ngữ này ám chỉ người khôn ngoan, biết lừa gạt người khác bằng trí tuệ. Hoặc tục ngữ “Mắt như con mèo”, ông giải thích rằng mắt con mèo rất sáng, có thể quan sát từ xa, ám chỉ người có đôi mắt tinh anh, sắc sảo.
Ngoài ra, quyển sách còn lý giải nhiều tục ngữ liên quan đến các loài cây cỏ như “Rễ cây lành nhánh cây lành”, “Cây đa sinh cành, cây me sinh gai” hay các tục ngữ về con người như “Một đời người một vần thơ”, “Con người không bằng trời làm”, “Lời nói không bằng hành động”… Tác giả đưa ra những lý giải chi tiết, dễ hiểu, kết hợp với các ví dụ cụ thể để làm sáng tỏ ý nghĩa thật sự của từng cụm từ trong tục ngữ.
Bên cạnh đó, quyển 3 của tác phẩm còn giới thiệu nhiều tục ngữ liên quan đến các khái niệm văn hóa như tình nghĩa, lòng hiếu thảo, đức hạnh, đạo lý sống… Chẳng hạn như tục ngữ “Nước non như nhau, dân tộc như nhau”, “Con có cha mẹ không bằng cha mẹ có con”, “Làm người phải biết ơn”… Ông đã phân tích chi tiết ý nghĩa đằng sau từng cụm từ, khẳng định tầm quan trọng của những giá trị đạo đức, nhân văn trong văn hóa dân tộc.
Ngoài ra, cuốn sách còn lý giải nhiều tục ngữ liên quan đến các mặt kinh tế – xã hội như nông nghiệp, thương mại, gia đình, xã hội…như “Ruộng vườn là nhà người nông”, “Buôn bán phải biết tính toán”, “Gia đình là tế bào của xã hội”… Qua đó, người đọc có thể thấy được nền văn hóa, phong tục tập quán, cách sống và suy nghĩ của người Việt xưa.
Nhìn chung, cuốn sách “Tục Ngữ Lược Giải Quyển 3” của Lê Văn Hòe đã thực hiện tốt mục đích giới thiệu và giải thích chi tiết ý nghĩa của hàng trăm tục ngữ tiếng Việt. Cách lý giải của tác giả dễ hiểu, kết hợp với nhiều ví dụ cụ thể giúp người đọc nắm bắt được hết ý đồ bên trong từng câu tục ngữ. Đồng thời, qua tác phẩm cũng phản ánh được nền văn hóa, tư duy, cách sống của người Việt qua các thời kỳ lịch sử. Đây là một công trình nghiên cứu có giá trị, góp phần bảo tồn và phát huy di sản văn hóa dân tộc.
Mời các bạn đón đọc Tục Ngữ Lược Giải Quyển 3 của tác giả Lê Văn Hòe.
