Cuốn sách “Tuyển Tập Nguyễn Hiến Lê tập 2: Sử học” là tập hợp các bài viết về lĩnh vực nghiên cứu sử học của nhà nghiên cứu Nguyễn Hiến Lê. Cuốn sách được biên soạn từ những bài báo, bài giảng của tác giả đã đăng trên các tạp chí, báo chí vào những năm 1950 – 1960. Những nội dung trong sách phản ánh quan điểm, cách tiếp cận sử học của tác giả trong giai đoạn đó và được chia thành 5 chương chính.
Chương đầu tiên là “Vấn đề phương pháp luận trong nghiên cứu sử học Việt Nam”. Trong chương này, tác giả đã phân tích và đánh giá những phương pháp nghiên cứu sử học thông dụng tại Việt Nam thời điểm đó như phương pháp sử học chính trị, phương pháp kinh tế, phương pháp xã hội… Đồng thời, tác giả cũng chỉ ra những hạn chế của các phương pháp đó và đề xuất phương pháp kết hợp giữa lịch sử chính trị, kinh tế, xã hội là phương pháp nghiên cứu toàn diện và khách quan nhất.
Chương thứ hai có tên “Vấn đề lịch sử dân tộc và quốc gia”. Trong đây, tác giả đã phân tích quan điểm của một số nhà nghiên cứu về mối quan hệ giữa lịch sử dân tộc và lịch sử quốc gia. Đồng thời khẳng định lịch sử dân tộc và quốc gia là hai khái niệm không thể tách rời, mà chỉ có thể xem xét mối quan hệ biện chứng giữa hai yếu tố này.
Chương tiếp theo với chủ đề “Vấn đề lịch sử thời đại phong kiến ở Việt Nam”. Trong đó, tác giả đã phân tích những đặc điểm nổi bật của chế độ phong kiến Việt Nam từ thời Lý – Trần đến cuối thời Nguyễn. Đồng thời chỉ ra những điểm tương đồng và khác biệt giữa chế độ phong kiến Việt Nam với các nước phong kiến khác trên thế giới.
Chương tiếp theo nói về “Vấn đề lịch sử thời đại cận đại ở Việt Nam”. Trong đó, tác giả tập trung phân tích giai đoạn lịch sử từ cuối thế kỷ 19 đến giữa thế kỷ 20. Những biến động lớn trong lịch sử như sự xâm lược của thực dân Pháp, phong trào Đông Du, phong trào Duy Tân được phân tích kỹ lưỡng.
Chương cuối cùng có tựa đề “Vấn đề lịch sử hiện đại ở Việt Nam”. Trong đây, tác giả tập trung phân tích giai đoạn lịch sử từ Cách mạng Tháng Tám 1945 cho đến khi cuốn sách được viết vào những năm 1950. Các sự kiện lớn như Cách mạng Tháng Tám, kháng chiến chống Pháp, kháng chiến chống Mỹ được giải thích một cách sâu sắc.
Nhìn chung, cuốn sách “Tuyển Tập Nguyễn Hiến Lê tập 2: Sử học” mang tính chất báo cáo, tổng kết các quan điểm sử học của Nguyễn Hiến Lê trong giai đoạn từ những năm 1950 đến 1960. Cuốn sách phản ánh quá trình hình thành và phát triển phương pháp luận sử học của tác giả, đồng thời mang tính chất tiên phong trong việc nghiên cứu một cách toàn diện, khách quan lịch sử Việt Nam ở từng giai đoạn lịch sử cụ thể.
Mời các bạn đón đọc Tuyển Tập Nguyễn Hiến Lê tập 2: Sử học
