Yêu Trong Bóng Tối bao gồm 2 truyện ngắn của tác giả Tanizaki Junichiro: Yêu Trong Bóng Tối và Cầu Mộng, tạo nên hai không khí riêng biệt trong cùng một tác phẩm – một cổ điển lãng mạn, một bi tráng u buồn. Với hai tình yêu khác biệt, một trung thành và một ngây thơ đầy tội lỗi. Yêu Trong Bóng Tối kể về một nô bộc yêu đầy thầm kín một người phụ nữ xinh đẹp và quý phái, bằng tình yêu lặng lẽ. Trải qua sóng gió, với những thay đổi chủ nhân, hắn vẫn trung thành bên nàng, hy vọng được tham gia vào số phận của người phụ nữ mình yêu. Trong khi đó, Cầu Mộng lại là một câu chuyện khác, một kỷ niệm thơ mộng về tuổi thơ của nhân vật “tôi”, trong “khu vườn thiên đàng” của tuổi trẻ cùng với hai bà mẹ.*** “Yêu Trong Bóng Tối” là một tác phẩm lịch sử với “ánh sáng” và “bóng tối” xen kẽ nhau từng khoảnh khắc, đầy xúc động và sâu lắng. Tanizaki là “một sự kết hợp giữa niềm vui và nỗi đau của cuộc sống”. Dịch giả Nhật Chiêu đã tuyệt vời trong việc truyền đạt nội dung của tác phẩm. Đọc hai lần vẫn chưa đủ để thấm đạm cái tình yêu và bi thương của câu chuyện. Ấn tượng với tiểu thuyết hồi tưởng về lịch sử trong “Yêu Trong Bóng Tối” hơn là “Cầu Mộng” – nơi tình yêu và ánh sáng đấu tranh với bóng tối.***Bóng tối… Bóng tối đậm đà, bao phủ thời đại trong những cuộc chiến quyền lực. Bóng tối của “những ký ức u tối của một người mù”. Bóng tối mở đầu câu chuyện qua lời kể của Yaichi khi còn trẻ – một người mù biểu diễn người hát rong, cầm đàn samisen ba dây và “tôi bắt lấy điệu nhạc mới để hát và chơi theo, tự nhiên như hơi thở của không khí”. Vì Yaichi mù từ nhỏ, chỉ có âm nhạc giúp anh lấy lại niềm vui. Sự đau khổ trong tâm hồn Yaichi khi phục vụ cho phu nhân Oichi chỉ để trải qua một vỏ bọc gần bên nàng từ xa trong lòng: “Tôi phục vụ nàng liên tục, đánh bóp lưng hoặc vai nàng, trò chuyện để làm vui nàng”. Bên cạnh nàng, gần nàng nhưng xa xôi. Yaichi cảm nhận sâu lắng những thổn thức trong trái tim nàng, khi nghe tiếng cười yếu ớt của nàng: “Khi nghe tiếng cười của phu nhân Oichi […], tôi cảm thấy như được thưởng thức hạnh phúc. Nhưng tôi buồn khi nhận ra mỗi ngày, tôi nghe thấy ít hơn, chỉ là tiếng cười mong manh của nàng, dù tôi đã cố gắng hết sức”. Khi Yaichi đánh bóp cho nàng, sự đau khổ tràn ngập tâm hồn anh: “Tôi thầm nghĩ, một loài hoa yêu kiều đến như vậy sắp bị tàn phá rồi. Tôi cảm thấy đau lòng”. Bóng tối trong lòng phu nhân Oichi càng trở nên dày đặc, che lấp niềm đau của nàng. Nàng – một phụ nữ xinh đẹp, “yêu kiều với tấm xác điển hiện, là một hơi thở của yêu đời”.Phần bi tráng của cuộc đời Phu nhân Oichi, người con mang dòng máu thâm thùy và quý phái, chấp kinh đàn Koto, nhưng định mệnh thật tan tác khi hai lần hôn nhân vỡ về phía nàng. Chồng tướng quân hiền lành tự sát theo kiểu harakiri của một samurai, còn đứa con trai cả lại thất thủ trước tay ác của người anh ruột mà nó đặt niềm tin. Phu nhân Oichi sống trong cô đơn và buồn rầu như một phebin đích thực, không có người bạn hiểu nỗi lòng. Khi chồng đầu lòng hy sinh, bóng tối bao trùm nàng, kỷ niệm đắng cay luôn giữ năm lòng nàng. Lời ca chia ly cuối cùng với chồng thứ hai Katsuie gợi nhớ nỗi xót xa: “Tôi chưa ngủ say trước cõi hạ Lời tạ biệc từ nay mãi không quên.” Bài hát lưu luyến nơi tâm hồn nàng.
Nhưng trong tuyệt vọng còn có ánh sáng, tình yêu và trung thành của người mù Yaichi, cống hiến cả cuộc đời cho nữ chủ nhân của mình. Dù bi kịch về hai cuộc hôn nhân tan vỡ, Yaichi luôn sẵn sàng dành lo lắng và quan tâm, hợp âm từ đàn Koto vang vọng ca khúc sâu lắng, xúc động: “Khi lòng rung động Đừng để ai có biết hết Nhớ rằng, đó thực sự là tình yêu.”
Những năm tháng bên Phu nhân Oichi mang đến ánh sáng cho Yaichi, những kỉ niệm hạnh phúc nhất đời, chàng mù biết tìm hạnh phúc trong việc làm hạnh phúc cho người mình yêu, đó cũng là hạnh phúc. Sự hy sinh của Yaichi để làm cho Phu nhân Oichi được hạnh phúc cũng chính là lý do thú vị nối kết giữa họ. Để cuộc sống thêm phần ấm áp và vui vẻ.Sự đe dọa của cái chết đã từ từ hiện hữu vào cuộc sống của Yaichi, người mà đến phút cuối cùng vẫn không nguôi khao khát cứu sống người anh yêu, ngay cả khi phải mang tiếng xấu. Tuy nhiên, mọi nỗ lực cuối cùng của anh cũng không thành công. Khi cuộc đời của nàng kết thúc, nguyện vọng cuối cùng mà Yaichi đặt ra chính là sự hạnh phúc cho các con gái của phu nhân Oichi, để họ không phải chịu đựng bi kịch giống như cuộc đời gian trái của mẹ họ. Có vẻ như suốt cuộc đời, Yaichi đã gắn bó, dõi theo phu nhân Oichi, không còn chút khoảng trống nào để anh lo lắng cho đau khổ của chính mình. Mặc dù anh mù nhưng tâm hồn anh lại sáng sủa và đẹp đẽ. Đó chính là ánh sáng lấp lánh xuyên suốt bộ truyện.
Ánh sáng ấy hòa quyện với khổ đau của thời đại, hiện lên và tan biến trong bóng tối đến mức không thể nhận biết. Mặc khác, ánh sáng vẫn là ánh sáng, dù nhỏ bé nhưng vẫn sáng rực, dù lời lẽ nhạt nhòa nhưng vẫn sưởi ấm trái tim.
Sau khi đọc xong “Yêu trong bóng tối” của tác giả Tanizaki Junichiro, mình cảm thấy như vừa trải qua một cuộc hành trình kịch tính, đầy cảm xúc. Tâm trạng biến đổi theo nhịp điệu từng lời, từng cảm xúc của các nhân vật trong câu chuyện. Cảm giác như mình đang đứng ngay trong tâm tạo hỗn loạn của xứ sở mặt trời mọc vào thời đại xa xưa của Nhật Bản…
Hãy đắm chìm trong “Yêu Trong Bóng Tối” để khám phá thêm về sự tài năng của Tanizaki Junichiro và bản dịch tuyệt vời từ Nhật Chiêu.
